تدریس آنلاین
تدریس آنلاین چیست ؟
تدریس آنلاین فرایند آموزش به دیگران از طریق اینترنت است که میتوان از روشهای مختلفی مانند تماس تصویری یک به یک ، تماس ویدئویی گروهی و وبینار استفاده کرد. شما می توانید تدریس را از هر مکانی مانند خانه ، کافی شاپ ، فضای کار مشترک و … شروع کنید و دانش آموزانی را با زمینه ها و مناطق جغرافیایی مختلف ثبت نام کنید. تقریبا هر موضوع یا مهارتی را می توان به صورت آنلاین آموزش داد . به عبارت سادهتر آموزش و تدریس آنلاین فرایند یادگیری و کسب مهارت در بستر اینترنت بین معلم و دانش آموز است.
“آموزش آنلاین، یادگیری الکترونیکی است که برای تعامل معلم و دانش آموز و توزیع مطالب کلاس به اینترنت متکی است.”
چه کسانی از آموزش مجازی استفاده می کنند ؟
آموزش و تدریس به صورت آنلاین پیش از شیوع ویروس کرونا نیز ضرورتی اساسی در زندگی امروزی محسوب میشد. هر چند تبعات شیوع این ویروس، استفاده این سیستم را برای عموم اجتنابناپذیر کرد.
سازمانها و شرکتها، برای بهبود عملکرد روزمره و توسعه فضای کسب و کارشان از آموزشهای آنلاین استفاده میکنند. گسترش جمعیت چند ملیتی در سراسر جهان و لزوم آموزش افراد با مکانهای جغرافیایی مختلف احتمال هم باعث توسعه آموزشهای آنلاین شده است.
بعد از همهگیری کرونا و تعطیلی مدارس، دانشآموزان به شکل گسترده، از آموزشهای مجازی استفاده میکنند. کارمندانی هم که برای به پایان رساندن تحصیلات دانشگاهی با مشکل حضور فیزیکی در کلاسهای درس مواجه هستند، از این روش برای تکمیل تحصیلشان استفاده می کنند.
4 گام اساسی و مهم برای شروع تدریس آنلاین
طبیعی است که برای برگزاری هر کلاس ، چه به صورت حضوری و چه یه صورت مجازی و آنلاین ، یک سری مقدمات نیاز است که در این قسمت برخی از مهم ترین مقدمات و گام های اساسی جهت برگزاری یک کلاس پربازده را بررسی می کنیم :
1. نیاز سنجی
قبل از اینکه تدریس آنلاین را شروع کنید باید مزایا و معایب، پیش نیازها و جنبههای مختلف کار را بررسی کنید. با توجه به رشتهای که در آن تخصص دارید و میخواهید آن را آموزش دهید، مخاطبان خود را شناسایی و تحلیل کنید. تحقیق کنید که مخاطبان هدف شما شامل چه طیفی از دانش آموزان میشوند. برای شروع یک طرح تجاری (Business Plan) تهیه کنید و به سوالات زیر پاسخ دهید:
- مخاطب هدف من چه کسانی هستند؟
- چطور آنها را متقاعد کنم که مرا برای آموزش انتخاب کنند؟
- پیشنهاد فروش منحصر به فرد (UPS) من چیست؟
- چطور با رقبای خودم رقابت کنم؟
چه یک معلم باتجربه و حرفهای باشید یا یک متخصص در حوزهای خاص و یا حتی نوجوانی که دانش کافی در مورد یک موضوع خاص و جدید دارد، این را بدانید که فرصتهای زیادی برای تدریس خصوصی آنلاین و آموزش مجازی وجود دارد. به عنوان یک مدرس خصوصی آنلاین باید تجربه آموزش داشته باشید. اگر یک مدرک یا گواهی معتبر نیز در حوزه تدریس خود داشته باشید کمک میکند تا اعتماد والدین و دانش آموزان را سریعتر و راحتتر جلب کنید.
2. مخاطب شناسی
بعد از اینکه درباره نیازها و الزامات موردنیاز خود تحقیق کردید باید مخاطبان خود را مورد ارزیابی قرار دهید:
- دانش آموزان و افرادی که به کمک من نیاز دارند چه کسانی هستند؟
- در چه زمینهای نیاز به کمک دارند؟
- آیا برای کمک منتظر شخصی مثل من هستند؟
شخصیت کاربران خود را بر مبنای سن، طرز رفتار، موقعیت جغرافیایی، جنسیت و غیره مشخص و تقسیم بندی کنید. این نیازها را هدف قرار دهید و با ذهن خلاق خود نیازهای این مخاطبان را برطرف کنید
3. انتخاب موضوع تدریس
با توجه به مهارت و تخصص خود، موضوعی را برای تدریس انتخاب کنید که با آن راحت و به آن مسلط هستید. دروسی که میخواهید به دانش آموز تعلیم دهید گردآوری کنید. اگر مدرک عالی یا تخصص خاصی در موضوع انتخابی خود داشته باشید امتیاز بزرگی محسوب میشود.
انتخاب موضوعی که در آن تخصص دارید بسیار اهمیت دارد، چرا که میتوانید دانش سازنده خود را به دانش آموزان انتقال داده و مهارتهای آنها را ارتقا دهید. ضمن اینکه میتوانید سبک آموزشی خود را با ساخت اسلایدهای جذاب در باب موضوع، انجام فعالیتهای تعاملی و ایجاد فضایی شاد و مفرح انسجام دهید. برای اینکه یادگیری موضوع موردنظر خود را برای سنین کمتر جذابتر کنید میتوانید از شیوه قصه گویی بهره ببرید.
4. انتخاب طریقه ارائه و تدریس آنلاین
بعد از اینکه شخصیت مخاطبان خود را خوب تجزیه و تحلیل کردید، نیازهای خاصی را پیدا کنید که با مهارتهای شما سازگاری بیشتری دارد. با این کار میتوانید الگوی آموزشی موردنظر خود را بهبود داده و آن را شخصی سازی کنید.
برای مثال، ببینید با توجه به موضوع آموزش، روحیات و مهارتهای خود میخواهید دوره را در قالب نوشتاری برگزار کنید یا برای آن فیلم ویدئویی بسازید. به پلتفرمهای آموزش مجازی مراجعه کنید و ببیند چه امکاناتی برای ارائه ویدئوهای آموزشی، ویدئو کنفرانسها، ارسال پیام متنی، چت و گفتگوی آنلاین و مدلهای دیگر دارند.
وسایل لازم برای تدریس آنلاین
1. کامپیوتر ، لپتاپ ، گوشی موبایل و تبلت
اولین و مهم ترین نیاز از تجهیزات کلاس تدریس آنلاین استفاده از یکی از چهار دستگاه کامپیوتر ، لپتاپ ، گوشی موبایل و یا تبلت است. اگر حداقل یکی از این ها را نداشته باشید امکان استفاده از کلاس آنلاین وجود ندارد! اما اینکه شما آموزش دهنده باشید ( معلم و استاد ) یا آموزش گیرنده ( دانش آموز و دانشجو ) می تواند تعیین کند که شما باید از چه دستگاهی استفاده کنید. اگر به عنوان یک معلم و یا ارائه دهنده و آموزش دهنده هستید ، بهتر است از لپتاپ یا کامپیوتر استفاده کنید. چرا که نرم افزارهای حرفه ای ویدئو کنفرانس و کلاس های آنلاین در بستر سیستم عامل ویندوز و mac os و لینوکس قابل نصب هستند. در ایران عموما از نرم افزارهایی مانند Adobe Connect و Sky Room یا نرم افزارهای ایرانی مانند نرم افزار “ویدئو کیک” استفاده می کنند که قابلیت های بسیار زیادی دارند و کنترل تمامی امکانات این نرم افزارها از طریق لپتاپ یا کامپیوتر امکانپذیر است.
اگر دانشجو یا دانش آموز و به طور کلی یک آموزش گیرنده هستید معمولا در انتخاب دستگاه محدودیت ندارید. چرا که اکثر این نرم افزارها از طریق یک مرورگر تحت وب یا به صورت نرم افزار در تمامی سیستم عامل ها قابلیت نصب و اجرا را دارند. کافیست نرم افزار مورد نظر را نصب و از کلاس آنلاین استفاده کنید.
اما قدرت و مشخصات دستگاه باید چطور باشد ؟ نیازی به لپتاپ یا کامپیوتر و گوشی موبایل قوی نیست. ارائه یک کلاس آنلاین با یک لپتاپ یا سیستم با پردازنده Dual core و حتی Celeron و با رم 4 گیگ هم امکانپذیر است. البته اگر سیستم و لپتاپ قوی تری داشته باشید طبیعی است که سرعت اجرای نرم افزار و پروژه ها سریعتر خواهد بود. برای یک دانشجو هم نیازی به لپتاپ قوی یا گوشی موبایل قوی نیست. همین که قابلیت نصب نرم افزارهای کلاس آنلاین را داشته باشد کافیست !
2. اینترنت پرسرعت
اطلاعات در کلاس آنلاین به کمک اینترنت منتقل می شوند. تصور کنید هرچه عرض یک اتوبان بیشتر شود، رانندگی در آن سریع تر و با تعداد خودروی بیشتری انجام خواهد شد. همین تصور را برای پهنای باند اینترنت در نظر بگیرید. از آنجا که در یک کلاس آنلاین، حجم اطلاعات منتقل شده چند رسانه ای زیاد است، هرچه پهنای باند بیشتری در اختیار داشته باشید، کلاس شما بدون وقفه برگزار خواهد شد.
ممکن است شما در یک کلاس آنلاین به صورت همزمان مشغول ارسال و دریافت حجم اطلاعات بالایی باشید. تصویر شما یا شاگردان که از طریق دوربین در کلاس منتشر شده، صدای شما و شاگردان که از طریق میکروفون در حال پخش است، تصویر صفحه نمایش یا تخته الکترونیک شما که محتویات تدریس خود را ارائه کرده اید، همگی دارای حجم قابل توجهی از اطلاعات هستند که اگر از اینترنت پرسرعت استفاده نشود، خاطره تلخی از برگزاری کلاس آنلاین خواهید داشت.
پیشنهاد ما برای برگزاری یک کلاس بی دردسر، استفاده از اینترنت 4G یا LTE است. این نوع اینترنت را می توانید با استفاده از سیمکارت اپراتورهای داخلی و با کمک یک دستگاه گوشی همراه که از قابلیت اتصال به اینترنت 4G پشتیبانی کند، در اختیار داشته باشید. به این نکته توجه داشته باشید که اینترنت های رایج ADSL خانگی، با توجه به محدودیت در پهنای باند آپلود گزینه مناسبی برای برگزاری کلاس آنلاین نیستند. در هر صورت اگر سرعت آپلود و دانلود شما بصورت همزمان حداقل 1 MB/S باشد می توانید لذت یک کلاس آنلاین را تجربه کنید.
3. دوربین، وبکم
یکی از ویژگی های هیجان انگیز در برگزاری یک کلاس آنلاین امکان انتشار تصویر استاد و شاگردان بصورت زنده و online است. اشتراک گذاری تصویر شرکت کنندگان باعث افزایش تمرکز کاربران می شود. کاربران خود را داخل کلاس واقعی احساس می کنند.
امکان تشخیص هویت شرکت کنندگان برای استاد راحت می شود. از همین ویژگی می توانید برای برگزاری آزمون آنلاین کمک بگیرید چون کنترل رفتار کاربران حین آزمون بسیار ساده تر خواهد بود. دوربین های متنوعی برای استفاده در کلاس آنلاین در بازار وجود دارد که با توجه به کیفیت تصاویر خروجی دارای قیمت های مختلفی هستند.
نوع دوربین انتخابی باید متناسب با نیاز شما باشد. بطور مثال اگر صرفا نیاز به انتشار تصویر چهره خود دارید از دوربین های موجود در لپ تاپ، یا وبکم های با کیفیت تصویر VGA می توانید استفاده کنید. اما اگر تمایل دارید تا تصویری از تخته وایت برد را در کلاس به اشتراک بگذارید نیاز به دوربین HD و یا Full HD دارید که قاعدتاً هزینه بالاتری دارد.
4. میکروفون
اما یکی دیگر از ابزاری که برای تجهیز یک کلاس آنلاین مورد نیاز است و که البته توجه خیلی کمی به آن می شود، کیفیت صداست. همه لپتاپ و موبایل ها میکروفون دارند و به صورت پیش فرض کاربران از همین میکروفون داخلی این دستگاه ها استفاده می کنند. اما کیفیت صدا چندان مطلوب نیست . اگر میخواهید یک کلاس آنلاین یا ویدئو کنفرانس با کیفیت صدای خوبی داشته باشید ، بهتر است که از یک میکروفون خوب و با کیفیت استفاده کنید. حالا این میکروفون میتواند میکروفون یقه ای باشد ، می تواند یک میکروفون USB با کیفیت باشد یا حتی یک میکروفون شاتگان که قابلیت نصب روی دوربین را هم دارد ، باشد. هرچه که هست با یک انتخاب مناسب کیفیت کار را بالا ببرید. از دیگر مزیت های استفاده از میکروفون های نیمه حرفه ای و حرفه ای ، قابلیت کم کردن نویز محیط اطراف است. حتما بارها دقت کرده اید که در کلاس آنلاین علاوه بر صدای استاد یا ارائه دهنده ، صداهای اطراف هم به گوش میرسد که ممکن است آزاردهنده باشد. راه حل این مورد ، استفاده از یک میکروفون با کیفیت و خوب است.
البته باز هم در اینجا بحث هزینه مطرح هست. اگر بودجه شما محدود است از میکروفون یقه ای بویا BY-M1 که کیفیت خوبی دارد و البته هزینه بهتری نسبت به محصولات مشابهش هم دارد ، استفاده کنید. این میکروفون از پرفروش ترین میکروفون های دنیاست که امروزه خیلی از کاربران برای تدریس آنلاین استفاده می کنند.
5. قلم نوری
فرمول نویسی در کلاس آنلاین چگونه است؟ این سوال بسیاری از اساتید دوره های تدریس آنلاین می باشد که محتوای تدریس آن ها دارای حجم زیادی از روابط محاسباتی است. یکی از تجهیزات مورد نیاز برای نوشتن روابط ریاضی و فرمول های محاسباتی در کلاس آنلاین استفاده از قلم نوری است.
قلم نوری یا قلم لیزری انواع مختلفی دارد. برخی از آن ها دارای پد اختصاصی هستند و برخی دیگر روی لپ تاپ های با صفحه نمایش لمسی کار می کنند. یک ترفند جالب برای تهیه قلم نوری با کمترین هزینه، استفاده از تلفن همراه یا تبلت است.
استاد می تواند با یک تلفن همراه وارد کلاس شود و صفحه نمایش خود را به اشتراک بگذارد. سپس با استفاده از قلم گوشی یا حتی انگشت خود تصاویری را در اپلیکیشن مورد نظر رسم کند که در این حالت سایر کاربران در لحظه قادر به مشاهده آن خواهند بود.
پلتفرم تدریس آنلاین
1. اسکای روم
اسکای روم ، پلتفرم بومی معروفی است که برای برگزاری وبینار و وب کنفرانس و آموزش مجازی جایگاه مناسبی کسب کرده است. با سامانه اسکای روم میتوانید کلاس و دوره و جلسه به صورت آنلاین برگزار کنید. از جمله قابلیتهای این سامانه، ارتباط دو طرفه صوتی و تصویری، اشتراک گذاری دسکتاپ و تبادل فایل، نمایش اسلاید و همزمان پخش صوت و تصویر، و تخته مجازی است.
از جمله قابلیت های اسکای روم، ارتباط تصویری و صوتی و ارسال و به اشتراک گذاری فایلها و اسلایدها و همچنین تخته سفید است. اما اسکای روم قابلیت ضبط و بازپخش جلسه را ندارد و شما برای بازبینی مجدد با مشکل مواجه خواهید شد. که برای حل این مشکل، باید از نرمافزارهای جایگزین استفاده کنید و این باعث افزایش بار سیستم و کندی در ارائه آنلاین خواهد بود.
2. نرم افزار Zoom
Zoom در سال ۲۰۱۱ توسط سیسکو و WebEx ارایه شد. Zoom برای برگزاری کنفرانس ویدئویی و جلسات آنلاین استفاده میشود. پلتفرم Zoom به راحتی استفاده میشود و امکان پیامدهی گروهی را دارید. راهکار زوم روی سیستم های ویندوز و Mac و اندروید و iOS و بلک بری و Zoom Rooms و H.323/SIP room قابل استفاده است و بهترین اشتراک گذاری ویدئو و صوت و صفحه نمایش را دارد. Zoom از جمله بهترین نرم افزار های آموزش مجازی و پیشرو در زمینه کلاس مجازی است.
3. نرم افزار Adobe Connect
Adobe Connect امن ترین و انعطاف پذیرترین و توسعه پذیرترین و پر قابلیت ترین محصول ویدئو کنفرانس در بازار است. قدرتمند و پایدار است و محدودیت ها و عدم توسعه پذیری که در دیگر ابزارهای کلاس مجازی دیده میشود را ندارد. در نتیجه کنفرانس های آنلاین مهم و حساس خود را با خیال راحت با Adobe Connect انجام دهید.
برنامه آموزش مجازی Adobe Connect را به راحتی با توجه نیازهایتان شخصی سازی کنید و کلاس مجازی تان را با برند خودتان تشکیل دهید. این برنامه، میزان حضور حاضرین را بر خلاف ابزارهای دیگر کلاس مجازی اندازه میگیرد. با ادوبی کانکت از هر کجا و هر زمان روی هر دستگاهی میتوانید کلاس مجازی خود را راه بیندازید. این نرم افزار برگزاری کلاس آنلاین رایگان قابلیت های زیر را هم دارد:
- قابلیت مجتمع شدن با سیستم های LMS
- قابلیت مجتمع شدن با سیستم های احراز هویت پیشرفته
- توسعه پذیر به دلیل متن باز بودن
- امکان چت با دیگر حاضرین در کلاس مجازی
- نظرسنجی
- آزمون آنلاین
- شبیه سازی
- گروه بندی کلاس
- بازی
- امکان تعامل در پشت صحنه جلسه آنلاین بین حاضرین
نکات مهم در انتخاب نرم افزار کلاس مجازی مناسب
نرم افزار مناسب برای استفاده در کلاس مجازی کاملا بستگی به استفاده و کاربرد شما دارد. چه قابلیت هایی از سیستم کلاس مجازی خود انتظار دارید مثلا ویدئو کنفرانس برای حضور چند نفر را لازم دارید یا تعداد کاربرانی که همزمان به سیستم کلاس مجازی شما وصل میشوند چقدر است؟ به همین میزان چه پهنای باند و یا سخت افزاری لازم دارید؟
حرفه ای ترین راه تدریس آنلاین
دانستن راه های تدریس آنلاین و همچینین آشنایی با روش های تدریس آنلاین و این که بدانید چگونه تدریس را شروع کنید،میتواند تاثیر بسیار زیادی در بهتر شدن نحوه تدریس شما داشته باشد. اما اگر میخواهید به یک مدرس حرفه ای تبدیل شده و از این راه کسب درآمد عالی داشته باشید،نیازهای شما فراتر از این مطالب است.شما باید از فروش و نحوه پرزنت کردن و مطرح کردن خودتان آگاه باشید.مجموعه آموزشی عالی آموز هرآنچه که شما برای یک مدرس حرفه ای شدن نیاز دارید را در دروه ای حرفه ای با عنوان استادی آموز جمع آوری کرده و برای شما آماده کرده است.اگر میخواهید به یک مدرس فوق حرفه ای و پولساز تبدیل شوید،این دوره برای شماست.
سوالات متداول درباره تدریس آنلاین
1. تدریس آنلاین چیست ؟
تدریس آنلاین فرایند آموزش به دیگران از طریق اینترنت است که میتوان از روشهای مختلفی مانند تماس تصویری یک به یک ، تماس ویدئویی گروهی و وبینار استفاده کرد.
2. چه کسانی از آموزش مجازی استفاده می کنند ؟
سازمانها و شرکتها، برای بهبود عملکرد روزمره و توسعه فضای کسب و کارشان از آموزشهای آنلاین استفاده میکنند. آموزش و تدریس به صورت آنلاین پیش از شیوع ویروس کرونا نیز ضرورتی اساسی در زندگی امروزی محسوب میشد. هر چند تبعات شیوع این ویروس، استفاده این سیستم را برای عموم اجتنابناپذیر کرد.
2 دیدگاه
به گفتگوی ما بپیوندید و دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.
سلام وقت بخیر
درود بر مجموعه عالی آموز ، بخاطر نگارش این مقاله جالب و کاربردی.
واقعا نکاتی که در مقاله تدریس آنلاین اومده ، راهگشای خیلی از اساتید و معلمان خواهد بود.
ممنونم از تیم عالی آموز
سلام خانم یاراحمدی بزرگوار
بسیار خوشحالیم که مقاله تدریس آنلاین مجموعه عالی آموز براتون کاربردی و مفید بوده و تونسته رضایت شما رو جلب کنه.
با آرزوی بهترین نتایج برای شما