چگونه بدون تپق حرف بزنیم
یکی از موضوعات مهم فن بیان و آموزش سخنرانی،آشنایی با مسئله تپق زدن و رفع آن است.بسیاری از افراد وقتی در حین صحبت کردن یا سخنرانی کردن تپق میزنند، دست و پای خود را گم میکنند و اصطلاحا رشته کلام از دستشان در میرود و فراموش میکنند که داشتند چه میگفتند.اما باید قبول کنید که تپق زدن یک امر کاملا عادی است و اصلا شرم آور نیست. بسیاری از سخنرانان حرفه ای هم گاهی دچار تپق زدن میشوند ولی فرق آن ها با افراد معمولی این است که اولاً سخنرانان و گویندگان حرفه ای بعد از تپق زدن استرس نمیگیرند و سریعا کنترل اوضاع را به دست میگیرندو ثانیاً میزان تپق زدن آنها بسیار کمتر از افراد معمولی است.ما در این مقاله میاموزیم که تا جای ممکن چگونه بدون تپق حرف بزنیم و اگر تپق زدیم باید چه رفتاری داشته باشیم تا حرفه ای عمل کرده باشیم.پس تا پایان همراه ما باشید.
تپق زدن یعنی چی
وقتی به لغت نامه مراجعه میکنیم،میبینیم که تپق زدن در واقع به معنی خم شدن مچ چهارپا هنگام راه رفتن است و نزدیک است که بر زمین بخورد.اما معنی تپق زدن در کلام این است که انسان موقع حرف زدن کلمات و حروف را به طور ناخودآگاه اشتباه تلفظ بکند.بنابراین تپق زدن میتواند در اشتباه تلفظ کردن حروف،لحن غلط و یا به هم ریختن ساختار جملات باشد.
علت تپق زدن هنگام حرف زدن
قبل از هرچیز باید بدانید که تپق زدن اصلا مسئله شرم آور یا یک بیماری نیست.همانطور که در مقدمه مقاله ذکر شد،خیلی از سخنرانان بزرگ نیز گاهی دچار تپق زدن در کلام میشوند.
اما علت تپق زدن هنگام حرف زدن چیست؟ ما در ادامه به مهم ترین دلایل تپق در کلام اشاره مینماییم:
- استرس و اضطراب : از شایع ترین دلایل تپق زدن،داشتن استرس است.مخصوصاً هنگام سخنرانی در جمع.اگر شما بتوانید هنگام سخنرانی استرس خود را کاهش دهید و بر خود مسلط باشید،تا حد زیادی میتوانید جلوی تپق زدن خود را بگیرید.اگر میخواهید با تکنیک های رفع ترس و استرس سخنرانی آشنا شوید،حتما مقاله ترس از سخنرانی را مطالعه نمایید.
- عدم تسلط : خیلی از مواقع دلیل تپق های افراد این است که بر متن و موضوعی که میخواهند درباره اش صحبت کنند،مسلط نیستند.تسلط بر متن،مخاطبین و محیط اطراف،میتواند میزان تپق زدن را کاهش بدهد.
- مهارت کلامی پایین : یکی از دلایل دیگر برای تپق زدن این است که افراد از تکنیک ها و مهارت های فن بیان و سخنرانی آگاه نیستند و این مسئله سبب میشود که نتوانند خوب سخن بگویند و در نتیجه تپق هایشان در کلام زیاد میشود.
- حواس پرتی و عدم تمرکز : اگر در حین صحبت حواستان به طور کامل به سخنان خودتان نباشد و تمرکز کافی بر کلامتان نداشته باشید،احتمال تپق زدنتان بالا میرود.
- خستگی و بی حوصلگی : از دلایل مهم دیگر برای تپق زدن،خستگی است.وقتی جسم شما خسته باشد و یا اینکه حنجره شما به دلیل صحبت و یا سخنرانی طولانی خسته شده باشد،درصد تپق زدن شما بالا میرود.
درمان تپق زدن
تپق زدن زیاد در بین صحبت و یا سخنرانی،میتواند اعتماد مخاطبان را سلب کند و از جذابیت کلام شما بکاهد،شاید نتوان تپق زدن را به صورت 100% و کامل از بین برد ولی میتوانید با رعایت چند تکنیک و روش،تپق زدن را تا حد زیادی رفع نماید.اولین قدم برای درمان تپق زدن این است که علت های آن را که قبلا ذکر شد را تا جای ممکن رفع نمایید.پس از رفع کردن علت ها،نوبت به انجام تکنیک هایی است که میتواند میزان تپق زدن شما در کلام را کم کند:
1. استفاده از جملات تمرینی فن بیان
یکی از بهترین تکنیکها برای رفع تپق زدن در صحبت،تمرین با جملات تمرینی فن بیان است،جملات تمرینی فن بیان عباراتی سخت هستند که تکرار و تمرین آنها میتواند به قوی شدن مغز و زبان شما بسیار کمک کند.چند نمونه از این جملات را در ادامه میتوانید مشاهده کنید:
- ریش شیری سیبیل شیری، سیبسی شیری ریش شیری
- کوکتل کتلت، کتلت کوکتل
- غولارو با قند، گول میزنیم
- در لُرِستان نُه لُرَند و هر لُری نُه نَرِّه لُر
- نَره لُر چِه نَرِّه لُر هر نَرِّه لُر چِل نَرِّه لُر
- منوچهر با یه بقچه پر ترپچه، توی باغچه، خورد پیازچه
- در این درگه که گَه گَه کُه کَه و کَه کُه شود ناگه/ ز امروزت مشو غَره که از فردا نِهی آگَه
- یک سکه یک سنتیلورل رو ریل راه میرفت
- لورل رو ریل راه میرفت
اگر میخواهید به تعداد بیشتری از این جملات و عبارات سخت و تمرینی دست پیدا کیند،میتوانید مقاله جملات تمرینی فن بیان را مطالعه نمایید.
تقویت بداهه گویی
اگر شما یک بداهه پرداز خبره و قوی باشید،بدون شک میزان تپق زدن شما در کلام کاهش پیدا خواهد کرد.در بداهه فرد قادر است بدون برنامه ریزی قبلی شروع به سخن گفتن کند.اگر مغز شما به بداهه پردازی عادت کرده باشد و تمرین های بداهه گویی را قبلا انجام داده باشید،مطمئنا حین صحبت،کلمات و عبارات به خوبی بر زبان شما جاری میشوند و در نتیجه میزان تپق زدن شما نیز کاهش خواهد یافت.
***
در ادامه بخوانید: بداهه گویی حرفه ای
***
دایره واژگانتان را بالا ببرید
افرادی که دارای دایره لغات بالایی هستند،به دلیل گستردگی کلماتی که در ذهن خود دارند کمتر دچار تپق میشوند.اگر میخواید میزان تپق زدن خود در کلام را پایین بیارید،یکی از بهترین روشها بالا بردن دایره لغات است.دایره واژگان بالا سبب میشود که ارتباط بین زبان و مغز سریعتر برقرار شود و برای پیدا کردن کلمه مورد نظر دچار لکنت یا وقفه در کلام نشوید.اگر میخواهید بدانید که چگونه باید دایره واژگان خود را بالا ببرید،حتما به تکنیک ها و روش هایی که در مقاله دایره لغات در فن بیان pdf معرفی شده توجه نمایید و تمرین های آن را انجام دهید.
استرس خود را مدیریت کنید
همانطور که بیان شد،از علت های اصلی تپق زدن در کلام،داشتن استرس و اضطراب مخصوصا هنگام سخنرانی کردن در جمع است.برای کاهش تپق زدن در صحبت،حتما باید روی استرس خود مدیریت داشته باشید و آن را کنترل نمایید.البته داشتن استرس برای صحبت در جمع تا حدی عادی است ولی اگر بتوانید این استرس را قبل از شروع صحبت،کنترل و مدیریت کنید،بدون شک میزان تپق زدن شما نیز کاهش خواهد یافت.از تکنیک های ساده ای که میتواند به کاهش استرس شما کمک کند،این موارد میتواند باشد:
- چندبار نفس عمیق بکشید.
- مقداری آب بنوشید.
- ژست افراد با اعتماد به نفس را بگیرید.
- از قبل،محل صحبت و مدل رفتن به آنجا را برای خود تصویر سازی کنید.
رعایت این چند مورد،میتواند تا حد زیادی از استرس شما بکاهد و سبب شود که درصد تپق زدن شما تا حدی کاهش پیدا کند.
صدا و حنجره خود را تقویت کنید (صداسازی)
گاهی پیش میاید که به دلیل آماده نبودن حنجره و خستگی و گرفتگی صدا در هنگام صحبت دچار تپق زدن میشویم.آماده نبودن حنجره و صدای ما اغلب به این دلیل است که آن را تقویت نکرده ایم و تمرین هایی که برای صداساری بیان شده را به خوبی انجام نداده ایم.بنابراین اگر قصد دارید که بدون تپق حرف بزنید،باید حنجره خود را تقویت کرده و تارهای صوتی خود را قوی کنید.برای آشنایی با روش های صداسازی و تقویت صدا و حنجره میتوانید از روش های معرفی شده در مقاله فن بیان و صداسازی استفاده نمایید.
تمرین بلند خوانی
یک تمرین ساده ولی بسیار تاثیر گذار که سبب میشوددر حین صحبت کمتر تپق بزنید،تمرین بلند خوانی است.در تمرین بلند خوانی باید یک متن یا صفحه ای از یک کتاب را به صورت بلند و با صدایی رسا بخوانید.این تمرین را باید هر روز انجام دهید تا ذهن و زبان شما ارتباط بیشتری با یکدیگر پیدا کنند و در نتیجه بتوانید در جمع ها خیلی روان تر و بدون تپق صحبت نمایید.
تمرین تند خوانی
تند خوانی نیز یکی از تمرینات عملی فن بیان است که سبب تقویت ذهن و زبان شما میشود.در این تمرین شما باید یک شیء که در اطرافتان است را در نظر بگیرید و یک دقیقه به صورت خیلی تند و بدون وقفه درباره آن صحبت نمایید.اهمیتی ندارد که صحبتی که میکنید خیلی دقیق و با مفهوم باشد،مهم این است که کلمات را درست ادا کنید و سریع این کار را انجام دهید.
صحبت در جمع را زیاد تمرین کنید
از اصلی ترین دلایل تپق زدن در کلام،این است که هنوز مغز شما به صحبت در جمع عادت نکرده است و آن را مسئله ای سخت و دشوار میپندارد.برای این که ذهن و مغز شما به این مسئله عادت کند باید بیشتر در جمع ها صحبت کنید.سعی کنید به هر بهانه ای رشته کلام را در جمع ها به دست بگیرید و شروع به صحبت کنید.این صحبت میتواند بیان یک داستان یا یک خاطره باشد.مهم نیست،چیزی که اهمیت دارد این است که برای جمع صحبتی داشته باشید تا به این کار عادت کنید.
تمرکزتان را بالا ببرید
علت بسیاری از تپق زدن های افرادی که در جمعی در حال صحبت هستند، این است که تمرکز خود را حین کلام از دست میدهند و همین مسئله سبب میشود که نتوانند کلمات را خوب ادا بکنند.این عدم تمرکز میتواند دلایل مختلفی داشته باشد مثلا حین صحبت تازه واردی به جمع اضافه شود، گوشی همراه شما و یا یکی از مخاطبانتان زنگ میخورد، کسی بین صحبتهای شما حرف بزند، سوالی بیربط با موضوع مورد بحث پرسیده شود و… .تمامی این موارد ممکن است در حین صحبت هر کسی رخ دهد.شما باید در این هنگام تمرکز خود را روی صحبت خودتان حفظ نمایید و اصلا توجهی به این عوامل نداشته باشید.میتوانید روی صحبت را از کسی که وارد شده یا موبایلش زنگ خورده برگردانید و به افرادی که به شما توجه دارند نگاه کنید،این روش میتواند کمک کند که تمرکز شما تا حدی حفظ شود.
افزایش هوش کلامی
هوش کلامی به مجموعه توانایی های مربوط میشود که سبب میشود انسان به خوبی صحبت کند (یا بنویسد) و همچنین صحبت افراد را به خوبی درک کند.افرادی که دارای هوش کلامی بالایی هستند،عمدتا کمتر دچار تپق در حرف زدن میشوند چرا که آنها توانایی درک بالا تری از ترتیب،موقعیت و صدای کلمات را دارند.اگر میخواهید میزان تپق زدن در کلام را کاهش دهید،باید برای افزایش هوش کلامی خود وقت بگذارید و روی آن سرمایه گذاری کنید تا قادر باشید مسائل زبانی و کلامی را بهتر درک کرده و بهتر استفاده نمایید.
تند صحبت نکنید
یکی از دلایل دیگرای که برخی از افراد در صحبت کردنشان دچار تپق زدن میشوند،عادت به سریع و تند صحبت کردن است.تند صحبت کردن سبب میشود که کلمات به درستی بر زبان جاری نشوند و همین موضوع سبب تپق زدن میشود.
طبق گفته محققین، متوسط کلماتی که افراد معمولی هنگام صحبت کردن استفاده میکنند ۱۳۰ تا ۱۷۰ کلمه در دقیقه است.شما میتوانید صدای صحبت خود را ضبط کنید و بررسی کنید که با چه سرعتی صحبت میکنید.اگر سرعت کلام شما بالاست، علاوه بر بالا رفتن احتمال تپق زدن،مخاطبان شما نیز نمیتوانند صحبت های شما را به درستی بفهمند و این سبب از دست رفتن تمرکز آنها هنگام سخن گفتن شما میشود.
سعی کنید هنگام سخن گفتن آرامش بیشتری داشته باشید و با تمرین کردن،سرعت کلامتان را کاهش بدهید.
رفتار صحیح در هنگام تپق زدن چیست
همانطور که در این مقاله مطرح شد،تپق زدن امری اجتناب ناپذیر است و گاهی حرفه ای ترین سخنرانان و مجری ها هم دچار این مسئله میشوند.اما بعد از این دانستیم چگونه بدون تپق حرف بزنیم،باید بدانیم که اگر تپق زدیم چه کار کنیم و رفتار صحیح در هنگام تپق زدن چیست؟برای این موضوع دو رفتار مناسب میتواند در نظر داشت تا هرچه بهتر این اتفاق را مدیریت و پوشش دهیم:
- سریعا اصلاح کرده و رد میکنیم: در این روش کار خاصی لازم نیست بکنیم،فقط باید آن را سریعا رد کنیم تا مخاطبان نیز آن را فراموش کرده و به ادامه سخنان شما توجه نمایند.
- با طنز مدیریتش میکنیم: این کار نیاز به کمی مهارت و ذوق و سلیقه دارد.اگر تپق زدید از همین اتفاق استفاده نمایید تا اسباب خنده و شوخی را فراهم نمایید.با این کار هم تپق زدن را مدیریت کرده و هم فضا را شاد میکنید.
در ویدئو زیر،نحوه برخورد و مدیریت مهران مدیری با تپق های خودشان را میتوانید مشاهده نمایید
چگونه بدون تپق حرف بزنیم،بهترین راه حل
همانطور که در علت های تپق زدم بیان کردیم،از اصلی ترین دلایل تپق زدن در کلام،عدم آگاهی و نداشتن تمرین های مناسب در زمینه فن بیان و سخنرانی است.اگر میخواهید که حرفه ای و بدون استرس در جمع ها حضور پیدا کرده و صحبت کنید،باید با تکنیک ها و مهارت های لازم آن آشنا شده باشید و تمرین های مستمر و کافی را در این زمینه انجام داده باشید.مجموعه آموزشی عالی آموز سالهاست که در زمینه مهارت های فن بیان و سخنرانی مشغول فعالیت حرفه ای است و دوره ها و کلاس های فراوانی در این حوزه برگزار کرده است که خروجی آن، تعداد زیادی از افراد با اعتماد به نفس و مهارت بالا در صحبت در جمع بوده است.جهت آشنایی با این دوره به دوره غیر حضوری فن بیان مراجعه نمایید.
چرا موقع حرف زدن زبونم میگیره
اگر شما نیز از آن دسته از افرادی باشید که موقع حرف زدن،مخصوصا در مقابل جمع یا افراد غربیه،زبانتان میگیرد و اصطلاحا دچار لکنت میشوید،باید بدانید که این مسئله ممکن است به دلایل زیادی وابسته باشد.از اختلالات روانی تا مشکلات جسمی مادر زادی و یا یادگیری اشتباه کلمات و عادات کلامی اشتباه.مشکلات جسمی و یا اختلالات روانی باید توسط متخصصین این حوزه بررسی و درمان گردد ولی دلایل دیگری نیز میتوان برای مسئله برشمرد که ما در ابتدای این مقاله و در بخش علت تپق زدن هنگام حرف زدن به بررسی این موضوع پرداختیم.
تپق زدن در روانشناسی
عده ای از روانشناسان از جمله فروید، معتقد هستند که تپق زدن و اشتباهات زبانی ما ناشی از ناخودآگاه انسان است و احتمالا به خاطر احساسات سرکوب شده،به وجود آمده است و آن احساس در موقعی خاص و به صورت ناخوداگاه بر زبان شما جاری میشود.مثلا وقتی شما احساس خوبی به کسی ندارید و این مسئله را به خاطر مسائلی هیج وقت به طرف مقابل خود نگفته اید و این احساس را سرکوب کرده اید،ناگهان در مواقعی ممکن است به صورت تپق زدن یا اشتباه لفظی،بر زبان شما جاری شود.
دیدگاهتان را بنویسید